از آن‌جایی‌که داروهای بدون نسخه برای کودکان زیر ۶ سال خطرساز هستند، بسیاری از والدین به استفاده از درمان‌های خانگی برای سرماخوردگی و آنفولانزا در کودکان و نوزادان رو می‌آورند. هرچند هیچ یک از این درمان های خانگی سرماخوردگی و آنفولانزا به کوتاه شدن مدت زمان بیماری نمی‌پردازند، ولی به بهتر شدن حال کودک کمک می‌کنند.
۱. استراحت زیاد (برای تمام سنین)
این کار چگونه به کودک کمک می‌کند
مبارزه با عفونت انرژی زیادی از کودک می‌گیرد، و می‌تواند کودک را خسته کند. زمانی‌که کودک استراحت می‌کند، بازیابی می‌شود و التیام می‌یابد، و این دقیقا همان چیزی است که به آن نیاز دارد.
مطالعات نشان داده است استرس نقش مهمی در بیماری دارد. اگر کودک‌تان، به خاطر مدرسه، یا دوستان یا اتفاقی که در خانه رخ داده است، تحت فشار است، ممکن است استراحت همان چیزی باشد که نیاز دارد.
آن‌چه مورد نیاز است
- یک مکان آرام برای استراحت کودک
- فعالیت‌های آرام برای مشغول کردن او
چه کاری باید انجام داد
اکنون زمان آن رسیده است که کودک‌تان ویدیوی مورد علاقه‌اش را ببیند یا با یک اپلیکیشن سرگرم کننده‌ی جدید بازی کند. یا مداد شمعی برای کودک تهیه کنید و یک کتاب رنگ آمیزی به او بدهید. حتی پازلی که بتواند در رختخواب آن را تکمیل کند نیز ایده‌ی خوبی است.
لزوما نباید در رختخواب باشد. بعضی اوقات تغییر محل نیز خوب است، بنابراین اگر هوا خوب است، می‌توانید به مکان راحتی در حیاط یا یک فضای سبز بروید.
۲. بخور (تمام سنین)
این کار چگونه به کودک کمک می‌کند
تنفس در هوای مرطوب به جاری شدن مخاط در مسیر بینی کمک می‌کند. حمام آب گرم موجب آرامش کودک‌تان می‌شود.
آن‌چه مورد نیاز است
- دستگاه بخور یا حمام بخار
چه کاری باید انجام داد
وقتی کودک‌تان خواب است یا در حال استراحت یا بازی است، در اتاق کودک‌تان یک دستگاه بخور قرار دهید.
کودک‌تان را حمام بخار ببرید. بگذارید هر قدر دوست دارد در حمام بماند (فقط مراقب او باشید). اگر زمان مناسبی برای حمام نیست، دوش آب گرم را باز کنید و درب حمام را ببندید و اجازه دهید کودک به مدت ۱۵ دقیقه در حمام بماند.
هشدار
هر روز دستگاه بخور را کاملا تمیز و خشک کنید. باید مراقب باشید قارچ و باکتری درون آن تجمع نکنند، چرا که با روشن کردن دستگاه به هوا افشانه می‌شوند.
۳. قطره‌های نمکی
این کار چگونه به کودک کمک می‌کند
زمانی‌که کودک‌تان آن‌قدر کوچک است که نمی تواند بینی‌اش را به خوبی خالی کند، می‌توانید از قطره نمکی برای تمیز کردن بینی‌اش استفاده کنید. این کار بیشتر برای نوزادان و کودکان مناسب است، به‌ویژه اگر گرفتگی بینی موجب ایجاد اختلال در شیردهی به کودک می‌شود (این کار را ۱۵ دقیقه قبل از شیردهی انجام دهید).
آن‌چه مورد نیاز است
- یک قطره چکان یا سرنگ مخصوص تخلیه مخاط از بینی
- محلول آب نمک، خواه دست ساز یا فروشگاهی
قطره‌ی آب نمک، یا افشانه برای کودکان ۲ سال به بالا،که در داروخانه‌ها موجود است و بدون نسخه به فروش می‌رسد.
شما همچنین می‌توانید قطره‌ی نمکی را در خانه تهیه کنید، در یک ظرف تمیز، ۳ قاشق چایخوری نمک را با یک قاشق چایخوری پر جوش شیرین ترکیب کنید.
نصف قاشق چایخوری از این ترکیب را در ۴ اونس آب گرم حل کنید.
نکته‌ی احتیاطی
تنها از آب مقطر یا آب استریل فروشگاهی استفاده کنید یا از آبی استفاده کنید که سه تا پنج مرتبه جوشانده باشید و خنک شده باشد و به وضعیت ولرم رسیده باشد.
چه کاری باید انجام داد
– سر کودک‌تان را عقب بگیرید یا او را به پشت بخوابانید و یک حوله‌ی رول شده زیر سرش بگذارید.
– دو یا سه قطره محلول نمکی را در هر یک از سوراخ‌های بینی بچکانید تا مخاط را شل کنید. سعی کنید به مدت ۳۰ ثانیه (یا زمان کمتر برای کودکان) سر او را ثابت نگه دارید.
– سپس قطره چکان را در حالی‌که سر لاستیکی آن را فشار داده‌اید به آرامی وارد سوراخ بینی کودک کنید. برخی پزشکان پیشنهاد می کنند سوراخ دیگر را ببندید تا عملیات تخلیه و مکش بهتر انجام شود.
– به آرامی آن را رها کنید تا مخاط و مخلوط آب نمک را بگیرد.
– قطره چکان را خارج کنید و مخاط را خالی کنید.
– آن را تمیز کنید و در سوراخ بعدی همین روش را ادامه دهید.
هشدار
از اسپری‌های بینی ضد احتقان در کودکان استفاده نکنید. پزشکان توصیه می‌کنند از این روش برای کودکان زیر ۶ سال استفاده نشود.
۴. مایعات زیاد (تمام سنین)
این کار چگونه به کودک کمک می‌کند
نوشیدن مایعات زیاد از دهیدراته شدن بدن جلوگیری می‌کند، ترشحات بینی کودک را رقیق می‌کند و آن را خارج می‌کند.
آن‌چه مورد نیاز است
– شیر مادر، آب یا هر نوشیدنی دیگری که کودک‌تان از نوشیدن آن لذت ببرد.
چه کاری باید انجام داد
برای نوزادان زیر ۱۲ ماه، تغذیه مکرر با شیر مادر یا شیشه شیر بهترین راه برای هیدراته نگه داشتن کودک است. برای کودکان بزرگتر، آب ساده، عالی است، ولی کودک شما این کار را جذاب نخواهد دید. شما همچنین می‌توانید اسموتی‌های میوه یا بستنی یخی‌های صد در صد آبمیوه‌ای را برای او تهیه کنید.
هشدار
برای کودکان زیر ۶ ماه، از شیر مادر استفاده کنید مگر آن‌که پزشک‌تان به شما بگوید از روش دیگری استفاده کنید. کودکان این سنی به آب نیاز ندارند و مصرف بیش از اندازه‌ی آن می‌تواند خطرساز باشد.
۵. مایعات گرم و سوپ جوجه (کودکان بالای ۶ ماه)
این کار چگونه به کودک کمک می‌کند
مایعات گرم و شفاف می‌توانند بسیار تسکین دهنده باشند و به رفع احتقان کمک کنند. مطالعات نشان داده است که سوپ جوجه، چه به صورت آماده و چه خانگی، می‌تواند نشانه‌های سرماخوردگی مانند درد، خستگی، احتقان، و تب را تسکین دهد. عصاره‌ی گوشت یک جایگزین بسیار خوب برای نوزادانی است که به خوراکی های جامد عادت ندارند.
آن‌چه مورد نیاز است
– آب گرم، عصاره گوشت، سوپ یا دمنوش بابونه
چه کاری باید انجام داد
مایعات را گرم سرو کنید، نه داغ.
هشدار
پیش از آن‌که دمنوش‌های گیاهی غیر از بابونه را امتحان کنید با مشاور پزشکی تان مشورت کنید، زیرا تمام محصولات طبیعی ایمن نیستند.
۶. بالا بردن سر (۱۲ ماه به بالا)
این کار چگونه به کودک کمک می‌کند
بالا بردن سرد کودک وقتی در حال استراحت است می‌تواند به بهتر نفس کشیدن او کمک کند.
آن‌چه مورد نیاز است
– حوله یا بالش‌هایی که سر تشک را بالا بیاورد، یا بالشتی که سر کودک را بالا ببرد.
چه کاری باید انجام داد
اگر کودک‌تان در گهواره خواب است، چند حوله یا یک بالش نازک را زیرتشک‌اش قرار دهید.
اگر کودک‌تان در یک تخت بزرگ خوابیده است، یک بالشت اضافی زیر سرش قرار دهید. ولی اگر در خواب زیاد تکان می‌خورد، بهتر است با قرار دادن حوله یا بالش اضافی زیر تشک سر رختخواب را بالا ببرید. این کار شیب مناسب‌تر و راحت‌تری برای کودک ایجاد می‌کند.
۷. عسل (۱۲ ماه به بالا)
این کار چگونه به کودک کمک می‌کند
عسل موجب تسکین گلو می‌شود و به آرام شدن سرفه‌ها کمک می‌کند. برخی مطالعات انجام شده در این زمینه نشان می‌دهد عسل می‌تواند سرفه را درمان کند و به بهتر خوابیدن کودکان در شب کمک کند.
آن‌چه مورد نیاز است
– عسل
– لیمو (اختیاری)
چه کاری باید انجام داد
به کودک‌تان ۱/۲ تا ۱ قاشق چایخوری عسل بدهید. برخی افراد عسل را با آب داغ و مقداری لیمو مخلوط می‌کنند که ویتامین C به آن می‌افزاید.
از آن جایی‌که عسل چسبنده است، کودک‌تان را واداار کنید دندان‌هایش را مسواک کند، به‌ویژه اگر در زمان خواب آن را میل می‌کند.
هشدار
هرگز به نوزادان کمتر از ۱ سال عسل ندهید. در موارد نارد، این کار موجب بوتولیسم در نوزادان می‌شود که یک بیماری کشنده و خطرناک است.
۸. فین کردن (۲ سال به بالا)
این کار چگونه به کودک کمک می‌کند
تخلیه‌ی مخاط از بینی کودک به بهتر نفس کشیدن و خواب راحت‌تر او کمک می‌کند.
آن‌چه مورد نیاز است
– دستمال کاغذی
چه کاری باید انجام داد
بسیاری از کودکان در این کار مهارتی ندارند و حداقل تا ۴ سالگی این کار را یاد نمی‌گیرند، ولی برخی افراد می‌توانند این کار را در حدود ۲ سالگی انجام دهند.
نکاتی برای آموزش فین کردن
– نشان دادن نحوه‌ی انجام این کار. برای برخی کودکان، همین کار کافی است.
– تشریح این‌که فین کردن برعکس “بو کشیدن” است.
– کودک‌تان را وادار کنید یک سوراخ بینی‌اش را بگیرد و به آرامی هوا را از دیگری خارج کند.
– به او یاد دهید به آرامی هوا را خارج کند و به او توضیح دهید فین کردن شدید می‌تواند به گوش‌های او آسیب وارد کند.
– دستمال‌های کوچک رنگی به او بدهید تا امتحان کند.
– به او یاد دهید دستمال‌های استفاده شده را در سطل زباله بیاندازد و دستانش را بشوید.
– مراقب باشید پس از فین کردن دستانش را به چشم هایش نزند (تا به عفونت چشم دچار نشود).
– بهداشت را به‌خوبی به او آموزش دهید تا دستانش را بشوید یا از ژل‌های ضدعفونی کننده‌ی دست استفاده کند و میکروب‌ها را پخش نکند.
۹. قوری بینی شوی یا نتی پات (۴ سال به بالا)
این کار چگونه به کودک کمک می‌کند
قوری بینی شوی، محلول نمکی را در مسیر بینی حرکت می‌دهد، آن ناحیه را مرطوب می‌کند و مخاط را شل و خارج می‌کند. مثل آبیاری بینی به آن نگاه کنید.
بنا بر یک گزارش اروپایی، محققان دریافته‌اند که استفاده از اسپری بینی ساخته شده از آب دریا نشانه‌های سرماخوردگی را سریع‌تر از دیگر داروهای استاندارد از بین برده است.
آن‌چه مورد نیاز است
– یک قوری بینی شوی: مانند یک قوری بسیار کوچک است و معمولا از جنس سرامیک یا فلز است. شما می‌توانید قوری بینی شوی یا نتی پات را از داروخانه‌ها، فروشگاه‌های عرضه مواد طبیعی یا به صورت آنلاین خریداری کنید.
– محلول نمکی: خواه به صورت آماده یا خانگی.
نکات ایمنی
تنها از آب مقطر یا آب شیر جوشانده شده استفاده کنید. آب شیر جوشانده نشده ممکن است دارای ارگانیسم‌های زنده‌ای باشد که برای نوشیدن مناسب هستند زیرا در معده از بین می‌روند، ولی در مسیر هوای بینی زنده می‌مانند و ممکن است عفونت‌های جدی ایجاد کنند.
باید فرزندتان آن‌قدر بزرگ شده باشد که در این راه با شما همکاری کند. این فرآيند دردناک نیست ولی در ابتدا حس متفاوتی دارد.
چه کاری باید انجام داد
قبل از آن‌که به کودک‌تان استفاده از آن را یاد دهید، روی خودتان امتحان کنید. شاید بد نباشد از ویدیوهای آنلاین نیز بهره بگیرید
روش معمول انجام این کار به این شرح است:
– قوری بینی شوی را با آب گرم یا محلول نمکی پر کنید.
– بالای سینک روشویی خم شوید، سرتان را به یک سمت بچرخانید، از طریق دهان نفس بکشید، و لوله‌ی قوری بینی شوی را در سوراخ بالایی بینی‌تان بگذارید. آب به آرامی از حفره‌ی بینی عبور می‌کند و از سوریخ دیگر خارج می‌شود.
– این کار را برای سوراخ دیگر بینی تکرار کنید.
اجازه دهید کودک‌تان شاهد انجام این کار باشد، سپس به او کمک کنید این کار را انجام دهد. سر کودک‌تان را روی سینک به یک سمت خم کنید و لوله‌ی قوری را در سوراخ بالایی بینی او ببرید. به آرامی آب یا محلول نمکی را از مجرای بینی کودک عبور دهید.
هشدار
کودک تان را به انجام این کار اجبار نکنید. این فرآیند باید بسیار آرام باشد تا از ناراحت شدن او جلوگیری شود و تقلا کردن کودک موجب آسیب مسیر بینی او نشود.
برای این‌که ریسک عفونت کاهش پیدا کند از آب استریل یا جوشیده‌ی خنک استفاده کنید.
۱۰. غرغره آب نمک (۴ سال به بالا)
این کار چگونه به کودک کمک می‌کند
غرغره‌ی آب نمک یک روش خوب برای تسکین گلودرد ناشی از سرماخوردگی در کودکان است. همچنین می‌تواند مخاط را از گلوی‌تان تخلیه کند. دانشمندان اثربخشی آن را تعیین نکرده‌اند، ولی مطالعات حاکی از اثربخش بودن این درمان است.
آن‌چه مورد نیاز است
– آب نمک گرم
– لیمو (اختیاری)
۱/۲ قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید. اگر طعم آن شما را از اذیت نمی‌کند، کمی لیموی تازه به آن اضافه کنید.
باید کودک آن‌قدر بزرگ شده باشد که بتواند غرغره کند. بسیاری از کودکان در سنین مدرسه یا دیرتر این کار را یاد می‌گیرند.
چه کاری باید انجام داد
وقتی کودک‌تان مریض است باید این کار را روزیه سه تا چهار مرتبه انجام دهد.
کودکان را به انجام این کار مجبور نکنید.
برخی نکات برای آموزش غرغره کردن به کودک
– با آب ساده امتحان کنید.
– به کودک‌تان بگویید سرش را مقداری به عقب ببرد و سعی کند آب را بدون قورت دادن پشت گلو نگه دارد.
– هر زمان احساس راحتی کرد، از او بخواهید در گلویش صدای غرغره کردن دربیاورد. به او نشان دهید این کار چگونه است.
– به او یادآوری کنید آب را به بیرون تف کند و آن را قورت ندهد.
منبع: babycenter
