فهرست مطالب
دل دردهای زیر شکم یکی از شایع ترین شکایت های خانم هاست که همیشه هم باعث نگرانی شان می شود. اولین شکی هم که به ذهن هر خانمی می رسد، عفونت های رحمی است. یکی از ساده ترین و مطمئن ترین کارهایی که می توانید انجام دهید تست پاپ اسمیر برای دهانه رحم است. هرچند که اگر برای سلامت خود ارزش قائل اید حتما باید سالی یک بار این آزمایش را انجام دهید. این آزمایش می تواند پیش آگاهی مهمی برای سرطان دهانه رحم محسوب شود. زهرا علوی، مشاور مامایی و زایمان درباره این تست توضیح می دهد.
پاپ اسمیر چه نوع تستی است؟
ساده ترین آزمایش قابل دسترس در تشخیص سرطان های مهاجم و پیش مهاجم دهانه رحم تست پاپ اسمیر است. روشی تشخیصی در مرحله بدون علامت سرطان دهان رحم که بخش عمده کاهش مرگ و میر ناشی از سرطان دهانه رحم در زنان نتیجه غربالگری موثر همین روش است. در این روش سلول هایی از دهانه رحم جمع آوری می شود که در بخش انتهایی رحم و در بالای واژن وجود دارد. تشخیص اولیه سرطان رحم با استفاده از پاپ اسمیر شانس بهتری را در درمان ایجاد می کند. پاپ اسمیر می تواند تغییراتی را در سلول های دهانه رحم نشان دهد که حاکی از احتمال بروز سرطان در آینده باشد. تشخیص زودهنگام سلول های غیرطبیعی با استفاده از پاپ اسمیر اولین قدم در متوقف کردن سرطان دهانه رحم خواهد بود.
بیشتر بخوانید: آیا دیدن لخته های خون در دوران قاعدگی طبیعی است؟
بهترین زمان انجام تست پاپ اسمیر
براساس آخرین توصیه ها برای غربالگری سرطان دهانه رحم، انجام اسمیر از شروع رابطه زناشویی تا شصت و پنج سالگی است. این تست باید به طور سالانه در سه سال متوالی انجام شود و پس از سه نتیجه منفی متوالی هر سه سال آزمایش تکرار شود.
قبل از انجام تست باید بدانید
برای اطمینان از این که پاپ اسمیر به موثرترین نحو انجام می شود، باید به موارد زیر توجه کرد:
- دو روز قبل از انجام پاپ اسمیر از داشتن رابطه زناشویی خودداری کنید، از فوم های اسپرم کش یا داروهای واژینال، کرم ها و ژل استفاده نکنید، این موارد می تواند مانع از تشخیص سلول های غیرنرمال شود.
- در طول دوران قاعدگی تان پاپ اسمیر انجام ندهید.
- پاپ اسمیر در مطب پزشک انجام می شود و چند دقیقه بیشتر طول نمی کشد.
چطور انجام می شود؟
پزشک با کمک وسیله ای به نام اسپکولوم سعی می کند به دهانه رحم دسترسی پیدا کند. در این مرحله با استفاده از برسی نرم یا وسیله ای به نام اسپاتولا از سلول های دهانه رحم نمونه برداری می کند که معمولا آسیبی ایجاد نمی شود. بعد از انجام اسمیر شما می توانید بدون هیچ محدودیتی به خانه برگردید. بسته به نوع تستی که انجام داده اید پزشک نمونه های جمع آوری شده را به ظرف محتوی مایع نگهدارنده منتقل می کند یا آنها را روی اسلاید شیشه ای قرار می دهد. نمونه ها به آزمایشگاه منتقل شده و با استفاده از میکروسکوپ بررسی می شود تا مشخصات سرطانی یا پیش سرطانی بودن تعیین شود.
بیشتر بخوانید: مضرات و عوارض استفاده از روش های هورمونی جلوگیری از بارداری
تفسیر آزمایش پاپ اسمیر
نتایج نرمال تست پاپ اسمیر:
اگر در پاپ اسمیر سلول های نرمال مشخص شود، نتیجه تست منفی خواهد بود و فرد نیاز به تست ها و درمان بیشتر نخواهد داشت تا این که پاپ اسمیر بعدی یا معاینه لگن بعدی انجام شود. نتایج غیرنرمال تست پاپ اسمیر:
اگر سلول های غیرنرمال در پاپ اسمیر مشخص شود نتیجه مثبت خواهد بود. نتیجه مثبت به معنی وجود سرطان دهانه رحم نیست. این که نتیجه مثبت چه پیغامی خواهد داشت به نوع سلول های مشخص شده بستگی دارد. در این جا اصطلاحاتی وجود دارد که ممکن است پزشک از آن ها استفاده کند در مورد ASCUS، پاپ اسمیر نشان می دهد که سلول های سنگفرشی کمی غیرنرمال شده اند اما این تغییر الزاما وجود سلول های پیش سرطانی را نشان نمی دهد. با استفاه از تست liquid – based test پزشک نمونه را دوباره بررسی می کند تا وجود ویروس شناخته شده پاپیلومای انسانی یا HPV مشخص شود. این ویروس می تواند منجر به بروز سرطان شود اگر ویروسی در نمونه وجود نداشت سلول های غیرنرمال مشخص شده چندان نگرانی بزرگی نخواهند بود اما اگر ویروس در نمونه وجود داشته باشد باید تست های بیشتری انجام شود.
«Squamous intraepithelial lesion > این اصطلاح زمانی به کار می رود که نشان دهد سلول های جمع آوری شده از پاپ اسمیر ممکن است پیش سرطانی باشند. اگر تغییرات مربوط به اندازه، شکل و دیگر مشخصات در حد ضعیفی باشد، نشان می دهد که سال ها تا سرطانی شدن فاصله دارد اما اگر تغییرها بسیار زیاد باشد، احتمال بیشتری وجود دارد که این ضایعات به زودی سرطانی شوند. در این صورت تست های تشخیصی بیشتری مورد نیاز خواهد بود.
« Atypical glandular cells» سلول های گلاندولار منجر به تولید مخاط می شوند و در رحم و درون رحم رشد می کنند، سلول های گلاندولار آتیپیک ممکن است کمی غیرنرمال به نظر برسد اما مشخص نیست که آیا در آینده سرطانی می شوند یا خیر. در این مورد لازم است تا تست های بیشتری انجام شود تا منبع سلول های غیرنرمال و اهمیت آنها مشخص شود.
«Squamous cell cancer یا adenocarcinoma cells » این نتایج نشان می دهد سلول های جمع آوری شده از پاپ اسمیر غیرنرمال است و پاتولوژیست از وجود قطعی سرطان مطمئن است. سرطان سلول های سنگفرشی به سرطانی اشاره دارد که از سلول های مسطح واژن یا رحم ناشی می شود. آدنوکارسینوما به سرطان موجود در سلول های گلاندولار اشاره دارد. اگر چنین سلول هایی در نمونه یافت شود، پزشک توصیه خواهد کرد تا ارزیابی های دقیقی انجام شود. اگر پاپ اسمیر غیرنرمال باشد پزشک روش دیگری به نام کولپوسکوپی را با استفاده از وسیله ای ذره بینی به نام کولپوسکوپ انجام می دهد تا بافت دهانه رحم و واژن را معاینه کند. در این حالت پزشک از نواحی که نرمال به نظر نمی رسد نمونه گیری کرده و سپس برای تشخیص قطعی نمونه ها را به آزمایشگاه می فرستد.
براساس آخرین توصیه ها برای غربالگری سرطان دهانه رحم، انجام پاپ اسمیر از شروع رابطه زناشویی تا شصت و پنج سالگی است. این تست باید به طور سالانه در سه سال متوالی انجام شود و پس از سه نتیجه منفی متوالی هر سه سال آزمایش تکرار شود.
خطا در تست پاپ اسمیر امکان دارد
پاپ اسمیر راه بی خطری برای غربالگری سرطان دهانه رحم است اما عاری از خطا و عوارض نیست. ممکن است نتایج منفی کاذب هم به دست آید به این معنی که تست وجود ناهنجاری را نشان نداده اما ممکن است سلول های غیرنرمال وجود داشته باشد. نتیجه منفی کاذب به این معنی نیست که اشتباهی رخ داده است. فاکتورهایی که موجب نتایج منفی کاذب می شود عبارت است از:
- جمع آوری ناکافی سلول ها
- تعداد کم سلول های غیرنرمال
- وجود خون یا التهاب که سلول های غیرنرمال را پنهان می کند
اگرچه ممکن است سلول های غیرنرمال مشخص نشود اما زمان به نفع شماست. ایجاد سرطان دهانه رحم چندین سال به طول می انجامد و اگر یک تست نتواند وجود سلول های غیرنرمال را تشخیص دهد، در تست بعدی احتمال تشخیص این سلول ها وجود دارد. پاپ اسمیر می تواند شما را از وجود سلول های مشکوک که نیاز به تست های بیشتری خواهد داشت، آگاه کند.
پاپ اسمیر درچه زنانی لازم است؟
توصیه عمومی این است که سه سال بعد از اولین رابطه زناشویی، غربالگری پاپ اسمیر انجام شود و بعد از آن به صورت منظم تا سنین ۵۵ – ۶۰ سال ادامه می یابد و از شصت سالگی به بعد چنانچه نتایج تست های پیشین منفی بوده باشد متوقف شود.
چه زمانی باید تست پاپ اسمیر انجام شود؟
زمان انجام تست پاپ اسمیر و تکرار آن به تصمیم بیمار و پزشک بستگی دارد اما به طور کلی توصیه می شود پاپ اسمیر از آغاز بیست و یک سالگی انجام شود. پزشکان توصیه می کنند در خانم های ۲۱ تا ۶۵ سال پاپ اسمیر از نوع مایع هر سه سال یک بار تکرار شود و نکته قابل توجه این است که انجام تست پاپ اسمیر از نوع « Conventional » ارزش تشخیصی ندارد، زیرا فقط ۳۰ درصد سلول ها روی لام کشیده می شود و مابقی از بین می رود. وجود برخی فاکتورهای خطر سبب می شود فردا صرف نظر از سن، پاپ اسمیرهای بیشتری را انجام دهد، بعضی این فاکتورها عبارت است از
- تشخیص سرطان دهانه رحم یا این که نتیجه پاپ اسمیر نشان دهد که سلول های پیش سرطانی وجود دارد.
- عفونتHIV
- تضعیفسیستم ایمنی به دلیل انجام پیوند عضو، شیمی درمانی با استفاده مزمن از کورتیکواستروئیدها روش های انجام تست پاپ اسمیر
- تا اواسط دهه ۹۰ فقط از روش سنتی و مرسوم برای انجام تست پاپ اسمیر استفاده می شد؛ در این روش سلول های برداشت شده از مجاری واژن و دهانه رحم از سوی وسایل نمونه برداری به یک اسلاید شیشه ای منتقل می شد اما حدود ۸۰ درصد سلول ها روی وسایل نمونه برداری باقی مانده و به ناچار دور ریخته می شدند
- امااز اواسط دهه ۹۰ روش جدید «تین پرپ» معرفی شد و تاییدیه اداره غذا و داروی آمریکا را به عنوان روشی با کارآیی بیشتر برای انجام تست پاپ اسمیر دریافت کرد. در این روش تمام سلول های برداشت شده به یک محلول نگهدارنده و سپس روی یک اسلاید شیشه ای منتقل می شود.
- در هنگام انتقال سلول های دهانه رحم به اسلاید شیشه ای اول این که مواد مزاحم غیرتشخیصی مثل خون، سلول های التهابی و موکوس حذف می شوند و دوم این که سلول ها به صورت تک لایه به اسلاید منتقل می شوند. این دو خاصیت سبب می شود هم پوشانی سلول های پوششی که در روش های سنتی دیده می شود و هم احتمال پوشیده شدن یک سلول غیرطبیعی از بین برود و در نتیجه قدرت و حساسیت تست پاپ اسمیر افزایش می یابد.
- هنگام انتقال سلول های دهانه رحم به مایع نگهدارنده امکان بررسی همزمان برای سلول های سرطانی و احتمال وجودHPV و عفونت های کلامیدیایی و سوزاک هم وجود دارد.
- امروزه حدود ۹۰درصد تست های پاپ اسمیر که در آمریکا انجام می شود به روش جدید تین پرپ است.
منبع: همشهری تندرستی
