شایعترین علائم سرطان چه چیزهایی هستند؟ تا چه حد باید حساس باشیم؟ نشانه‌ها و علائم سیگنال‌های آسیب دیدگی، بیماری و ناخوشی هستند. سیگنال‌هایی که هشدار می‌دهند اتفاقات غیرطبیعی در بدن در حال رخ دادن هستند. نشانه سیگنالی است که توسط کسی دیگر دیده می‌شود، حال ممکن است این فرد یکی از عزیزترین آدم‌ها زندگی باشد یا پزشک، پرستار یا دیگر متخصصین. برای مثال، تب داشتن، نفس نفس زدن و صداهای غیرطبیعی ریه از طریق استتوسکوپ یا گوشی پزشکی ممکن است نشانه ذات الریه باشد.

علائم سیگنال‌هایی هستند که احساس می‌شوند یا اینکه شخصی که آن علائم را دارد متوجه می‌شود. اما مشاهده آن توسط شخص دیگری ممکن است به راحتی نباشد. برای مثال، ضعف، درد و احساس تنگی نفس ممکن است نشانه‌های ذات الریه باشند. داشتن تنها یک نشانه یا علائم ممکن است برای تشخیص اینکه علت ناخوشی چیست کافی نباشد.

برای مثال، یک جوش در بچه می‌تواند نشانه خیلی چیزها از قبیل، تماس با یک چیز سمی، سرخک، عفونت پوستی یا آلرژی داشتن به غذایی باشد. اما اگر کودکی جوش همراه با دیگر نشانه‌ها و علائم مانند تب و لرز، درد و گلو درد داشته باشد، پزشک می‌تواند تشخیص دقیق‌تر و بهتری داشته باشد. گاهی اوقات، نشانه‌های بیمار نمی‌توانند اطلاعات دقیقی به پزشک بدهند برای اینکه اطمینان حاصل کند بیماری چیست. از همین رو ممکن است آزمایش‌های پزشکی مانند عکسبرداری با اشعه ایکس، آزمایش خون یا بیوسپی نیاز باشد.

سرطان چیست و شایعترین علائم سرطان چه چیزهایی هستند؟

سرطان، گروهی از بیماری‌ها است که می‌تواند باعث هر علامت یا نشانه‌ای شود. نشانه‌ها و علائم به موقعیت سرطان در بدن، میزان بزرگ بودن آن و نحوه تاثیرگذاری آن به دیگر ارگان‌ها وبافت بستگی خواهد داشت. اگر سرطانی توسعه پیدا کند، نشانه‌ها و علائم ممکن است در بخش‌های مختلف بدن ظاهر شوند. با رشد سرطان، اعضای مجاور، رگ‌های خونی و اعصاب نیز درگیر می‌شوند. این فشار موجب ایجاد برخی از نشانه‌ها و علائم سرطان می‌شوند. اگر سرطان در ناحیه‌ی حساسی از بدن مانند بخش‌‌هایی از مغز، حتی کوچکترین تومورها نیز می‌توانند باعث ایجاد این نشانه‌ها شوند.

گاهی مواقع سرطان از قسمت‌هایی شروع می‌شود که تا زمانی که کاملا رشد و پیشرفت نکند باعث ایجاد علائم یا نشانه‌ای نمی‌شوند. سرطان پانکراس به عنوان مثال، باعث ایجاد نشانه‌ای نمی‌شود تا زمانی که به اندازه کافی بزرگ شود و به اعضای مجاور فشار وارد کند که در چنین مواقعی موجب درد شکم و کمر می‌شود.

ممکن است اطراف مجرای صفرا رشد کنند و جریان صفرا مسدود شود که این باعث زرد شدن پوست و چشم‌ها می‌شود. زمانی که سرطان پانکرانس موجب چنین علائم و نشانه‌هایی می‌شود، می‌توان گفت بیماری در مرحله پیشرفته قرار دارد. بدین معنی که رشد پیدا کرده و پخش شده است.

برخی نشانه های احتمالی سرطان

سرطان ممکن است باعث ایجاد نشانه‌هایی مانند تب، خستگی شدید یا کاهش وزن شود و این علائم به این خاطر به وجود می‌آیند که سلول‌های سرطانی بسیاری از انرژی بدن را استفاده یا تغذیه می‌کنند و ممکن است موادی در بدن منتشر کنند که انرژی بدن را تغییر می‌دهند. سرطان همچنین می‌تواند باعث شود سیستم ایمنی نسبت به این تولیدات واکنش نشان دهد.

گاهی اوقات سلول‌های سرطانی مواد شیمیایی را در جریان خون منتشر می‌کنند که باعث ایجاد نشانه‌هایی می‌شود که مرتبط با سرطان نیستند. برای مثال، برخی از سرطان‌های پانکراس می‌توانند مواد شیمیایی آزاد کنند که موجب لخته خون در سیاهرگ‌های پا می‌شود. برخی سرطان‌های ریه مواد هورمونی می‌سازند که سطح کلسیم خون را افزایش می‌دهد و این روی اعصاب و ماهیچه‌ها تاثیر می‌گذارد و باعث می‌شود فرد احساس ضعف و سرگیجه داشته باشد.

اهمیت تشخیص سریع و به موقع سرطان

اگر سرطان به موقع تشخیص داده شود یعنی زمانی که هنوز رشد نکرده و کوچک است  درمان بهتر انجام می‌گیرد. در مراحل اولیه سرطان شانس درمان بیشتر است به ویژه اگر سرطان می‌تواند با عمل جراحی خارج شود.

مثال خوبی که می‌توان از اهمیت داشتن تشخیص به موقع و زودهنگام سرطان گفت سرطان پوستی ملانوم است. در واقع این نوع سرطان اگر در مراحله اولیه نشخیص داده شود به راحتی می‌تواند قبل از به نقاط عمیق پوست برسد از بین برود. میزان بقای زنده ۵ ساله ( درصد افرادی که حداقل ۵ سال زندگی می‌کنند بعد از تشخیص) در مرحله اولیه تقریبا ۹۸ درصد است. هنگامی که ملانوم به دیگر بخش‌های بدن گسترش پیدا کند، میزان بقای ۵ ساله به ۱۶ درصد می‌رسد.

گاهی اوقات افراد به نشانه‌ها توجهی ندارند و ممکن است ندانند همین نشانه‌ها و علائم به ظاهر بی اهمیت می‌توانند به معنای وضعیتی خطرناک و جدی در بدن باشند. برخی هم از این نشانه‌ها می‌ترسند و از رفتن به دکتر واهمه دارند.

برخی نشانه‌ها مانند خستگی یا سرفه کردن ممکن است به علت بیماری‌ها یا مشکلات دیگری غیر از سرطان باشند. این نشانه‌ها می‌توانند بی اهمیت باشند به ویژه زمانی که علت آن واضح است یا این خیلی زود از بین می‌روند. از همین رو برخی افراد با این تصور که ممکن است توده در سینه یک کیست معمولی باشد که به زودی از بین می‌رود ازمراجعه به پزشک امتناع کنند. اما باید گفت هیچ نشانه‌ یا علائمی نباید نادیده گرفته شود و سرسری از آن رد شد. به خصوص اگر مدت زیادی است که این علائم را دارید و روز به روز بدتر می‌شوند.

لزوم بررسی شایعترین علائم سرطان توسط پزشک

از آنجایی که همه نشانه‌ها و علائمی که در بدن رخ می‌دهند بخاطر سرطان نیست اما بسیار مهم است که توسط پزشک بررسی شوند و چکاب کامل شوید. اگر سرطان علت علائم نباشد، پزشک می‌تواند به خوبی تشخیص دهد که علت چیست و درمان کند.

گاهی اوقات ممکن است قبل از داشتن علائم یا نشانه‌ای سرطان تشخیص داده شود. انجمن سرطان آمریکا و دیگر گروه‌های سلامتی توصیه می‌کنند که همه افراد باید چکاپ‌های مربوط به سرطان و آزمایش‌های خاصی حتی کسانی که هیچ علائم ونشانه‌ای ندارند به طور مرتب انجام دهند. این پیشگیری‌ها باعث می‌شود در صورت هرگونه بیماری به موقع و زود تشخیص داده شود قبل از این علائم دیده شوند.

به طور کلی باید برخی از نشانه‌ها و علائم کلی سرطان را بدانید. اما بخاطر داشته باشید، داشتن هرگونه از این علائم بدین معنی نیست که شما سرطان دارید زیرا عوامل مختلفی باعث این نشانه‌ها می‌شوند. اگر به مدت طولانی این علائم در بدن شما است و بدتر می‌شود در چنین مواقعی باید حتما به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دهد در بدن شما چه خبر است. برخی از از علائم کلی در ادامه آورده شده است.

شایعترین علائم سرطان

کاهش وزن ناگهانی

بسیاری از افراد مبتلا به سرطان، وزن خود را از دست می‌دهند. اگر به طور غیرطبیعی و ناگهانی وزن‌تان را از دست دادید می‌تواند یکی از نشانه‌های سرطان باشد که باید به پزشک مراجعه کنید. این نشانه معمولا در سرطان‌های پانکراس، معده، مری و ریه رخ می‌دهد.

تب داشتن

تب یکی از شایعترین علائم سرطان است، اما اغلب زمانی بیشتر رخ می‌دهد که سرطان به کل بدن پخش شده است. تقریبا همه افراد مبتلا به سرطان تب دارند، به ویژه اگر سرطان یا درمانش‌ روی سیستم ایمنی تاثیر بگذارد. (تب می‌تواند بدن را در موقع مبارزه با عفونت دچار مشکل کند.) در موارد اندکی می‌توان گفت که تب ممکن است یکی از نشانه‌های سرطان باشد. مانند سرطان‌های خون مانند لوسمی یا لنفوم

خستگی

خستگی در سرطان به حالت شدید ضعف و کم انرژی بودن گفته می‌شود که با استراحت کردن رفع نمی‌شود. خستگی می‌تواند یکی از نشانه‌های مهم رشد سرطان باشد. در برخی سرطان‌ها مانند لوسمی می‌تواند در مراحل اولیه اتفاق بیوفتد. برخی سرطان‌های معده و روده می‌توانند باعث از دست دادن خون شوند و این دلیل دیگری است که می‌توان گفت سرطان موجب خستگی مفرط می‌شود.

درد

هر بیماری همراه با درد است. درد می‌تواند یکی از نشانه‌های اولیه در برخی سرطان‌ها مانند سرطان استخوان یا بیضه باشد. سردردی که از بین نمی‌رود یا با درمان‌های معمولی بهتر نمی‌شود، ممکن است نشان دهنده تومور مغزی باشد. درد کمر می‌تواند نشانه سرطان روده، تخمدان یا مقعد باشد. در اکثر مواقع درد بخاطر سرطان بدین معنی است که در بدن پخش شده است.

تغییرات پوست

علاوه بر سرطان پوست، برخی دیگر از سرطان‌ها می‌توانند موجب تغییرات پوستی شوند. این تغییرات بدین صورت هستند:

تیره تر شدن پوست(هیپرپيگمانتاسيون)

زردی چشم و پوست(یرقان)

سرخ شدن پوست(اریتما)

خارش

رشد بیش از حد مو

تغییر در عادت‌های روده یا عملکرد مثانه

یبوست، اسهال طولانی مدت یا تغییر در سایز مدفوع ممکن است یکی از شایعترین علائم سرطان روده باشند. درد هنگام دفع ادرار، دیده شدن خون در ادرار یا تغییر در عملکرد مثانه( مانند نیاز به دقع ادرار بیش از حد معمول) می‌توانند مربوط به سرطان مثانه یا پروستات مربوط باشند. از همین هرگونه تغییر در عملکرد مثانه یا روده را جدی بگیرید و به پزشک مراجعه کنید.

زخم‌هایی که درمان نمی‌شوند

سرطان‌های پوست ممکن است با خونریزی همراه باشد و زخم‌هایی ایجاد کند که درمان نمی‌شوند. زخم طولانی مدت در دهان می‌تواند نشان دهنده سرطان دهانی باشد و باید فورا تحت درمان قرار گیرد به ویژه در کسانی که سیگار می‌کشند یا مصرف هرگونه دخانیاتی دارند یا اینکه الکل می‌نوشند. زخم‌های روی آلت تناسلی و در واژن ممکن است با نشان دهنده عفونت یا سرطان باشند و باید توسط یک متخصص مشاهده در درمان شوند.

لکه‌های سفید در دهان یا نقاط سفید روی زبان

لکه‌های سفید رنگ در دهان و نقاط سفید روی زبان ممکن است نشان دهنده بیماری لوکوپلاکیا باشد. برخی فعالیتهای تحریک کننده در دهان مانند کشیدن سیگار مصرف تنباکو باعث لوکوپلاکی در دهان می‌شوند. در حالت کلی وجود این لکه‌های سفید بی‌ضرر است و به خودی خود درمان خواهند شد.

ولی اگر لوکوپلاکی وجود داشته باشد ممکن است به سرطان دهان مرتبط گردد .سازمان بهداشت جهانی (WHO) این بیماری را به عنوان یک ضایعه دهانی که سبب ایجاد خطری نامطلوب است تعریف می‌کند .نام این بیماری بیشتر یک اصطلاح بالینی می‌باشد تا اصلاح پزشکی مربوط به شرایط خاص بیماری، این نام اصولا برای زخم‌های مربوط به دهان استفاده می‌شود. برای تائید وجود این بیماری تست و بیوپسی لازم است. از همین رو هرگونه تغییر در ناحیه دهان مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید تا علت آن را جویا شوید.

ترشحات یا خونریزی‌های غیرعادی

خونریزی غیرعادی به عنوان یکی از شایعترین علائم سرطان می‌تواند هم در مراحل اولیه و هم پیشرفته سرطان رخ دهد. سرفه خونی می‌تواند یکی از نشانه‌های سرطان ریه باشد. خون ر مدفوع (که می‌تواند مانند مدفوع سیاه یا تیره باشد) ممکن است نشان دهنده سرطان روده یا مقعد است. سرطان دهانه رحم یا اندومتری می‌تواند موجب خونریزی غیرعادی واژن شود.  مشاهده خون در ادرار ممکن است نشان دهنده سرطان کلیه یا مثانه باشد. ترشح خونی از نوک سینه ممکن است یکی از نشانه‌های سرطان سینه باشد.

سفت شدن سینه یا وجود توده در سینه با دیگر بخش‌های بدن

بسیاری از سرطان‌ها می‌توانند از طریق پوست احساس شوند. این سرطان‌ها اغلب در سینه، بیضه، غدد لنفاوی و بافت‌های نرم بدن رخ دهند. وجود توده یا سفت شدن بخش از بدن می‌تواند یکی از نشانه‌های اولیه سرطان باشد و باید فورا به پزشک مراجعه کنید، به ویژه زمانی که متوجه شدید مثلا توده بسیار بزرگ شده است. به خاطر داشته باشید که برخی از سرطان‌های سینه به جای توده باعث سفت یا قرمز شدن پوست می‌شوند.

سوءهاضمه یا مشکل بلع

سوءهاضمه یا مشکل بلع طولانی مدت ممکن است یکی از شایعترین علائم سرطان مری، معده یا گلو باشد. اما مانند بسیاری از نشانه‌ها در این فهرست ممک است بخاطر دلایل دیگری غیر از سرطان رخ دهند. از همین باید به پزشک مراجعه کنید تا او با توجه به آزمایشات و معاینات متوجه بیماری شود.

تغییر در زگیل یا خال یا هر تغییر جدید پوستی

هر زگیل یا خال یا کک و مکی که رنگ، سایز و شکل آن تغییر می‌کند باید آن را جدی بگیرید و فورا به پزشک مراجعه کنید. هرگونه تغییر جدید در پوست باید به پزشک گزارش دهید. تغییر پوستی ممکن است ملانوما باشد که اگر به موقع تشخیص داده شود با موفقیت درمان می‌شود.

سرفه یا گرفتگی صدا

سرفه‌ای که از بین نمی‌رود ممکن است از جمله شایعترین علائم سرطان ریه باشد. گرفتگی صدا می‌تواند یکی از نشانه‌های سرطان گلو یا غده تیروئید باشد.

نشانه‌ها و علائمی که تاکنون گفته شد تقریبا نشانه‌های رایج سرطان هستند. اما علائم دیگری هم وجود دارند. اگر متوجه هر گونه تغییرات عمده‌ای در بدن شدید به ویژه اگر طولانی مدت باشند و روز به روز بدتر شوند حتما پزشک را در جریان بگذارید تا با توجه به علائم علت بیماری را جویا شود و درمان کند. اگر هم سرطان تشخیص دهد می‌تواند درمان به موقع را آغاز کند.