انواع کلسترول و کاهش آن را در ادامه بخوانید. هم چنین چه زمانی باید آزمایش بدهیم و خطرات کلسترول بالا چیست و عوامل اصلی ایجاد چربی خون چیست؟
کلسترول، چربی شناخته شده بدن است که برای بسیاری از فعالیت‌های طبیعی بدن ضروری است. با وجود اینکه این ماده بیشتر توسط کبد در داخل بدن ساخته می‌شود، اما مقادیری از آن نیز در بعضی غذاها وجود دارد.
انواع کلسترول و کاهش آن
داشتن مقادیر بالای چربی در خون (هیپرلیپیدمی) می‌تواند بر سلامت افراد تاثیرگذار باشد. بالا بودن کلسترول خون معمولا به خودی خود علائمی ندارد اما وجود آن می‌تواند خطر جدی برای سلامتی محسوب گردد. جالب است بدانید یک سوم از بیماری ایسکمیک قلب در جهان، مربوط به کلسترول بالا است.
بررسی سطوح کلسترول
درباره کلسترول
کلسترول در خون افراد توسط پروتئین‌ها جابجا می‌شود که به ترکیب این دو مورد، لیپوپروتئین می‌گویند. دو لیپوپروتئین اصلی شامل HDLو LDL هستند.
HDL: این لیپوپروتئین، کلسترول را از سلول‌ها به کبد باز می‌گرداند، در آنجا شکسته شده یا به صورت ماده زائد از بدن دفع می‌شود. به همین دلیل به HDL “کلسترول خوب” گفته می‌شود و سطح آن هرچه بالاتر باشد، بهتر است.
LDL: این لیپوپروتئین، کلسترول را به سلول‌هایی که به آن نیاز دارند منتقل می‌کند. اگر میزان این کلسترول بیش از نیاز سلول باشد، در دیواره رگ رسوب کرده و سبب بیماری عروق می‌شود. به همین دلیل LDL را ” کلسترول بد” می‌نامند.
مقادیر کلسترول در خون (اعم از HDL و LDL) توسط تست‌های آزمایشگاهی خون قابل اندازه‌گیری است. میزان مناسب کلسترول در خون، بسته به بالا بودن یا پایین بودن ریسک ابتلا به بیماری های قلبی عروقی در افراد مختلف، متفاوت است.
چرا لازم است کلسترول خون خود را کاهش دهید؟
شواهد و مطالعات نشان داده‌اند بالا بودن کلسترول، ریسک موارد زیر را افزایش می‌دهد:
آترواسکلروزیس
حمله قلبی
سکته مغزی
حمله گذرای ایسکمیک در مغز (سکته خفیف)
بیماری عروق محیطی
چه عواملی باعث کلسترول بالا و افزایش خطر بیماری‌های قلبی عروقی می‌شوند؟
اگر کلسترول شما بالا باشد، عوامل زیادی می‌توانند ریسک بیماری‌های قلبی یا سکته مغزی را در شما افزایش دهند. این عوامل شامل:
رژیم غذایی نامناسب- به ویژه خوردن مقادیر زیادی چربی‌های اشباع شده
سیگار کشیدن
داشتن دیابت یا فشار خون بالا
داشتن سابقه فامیلی سکته مغزی و بیماری‌های قلبی
همچنین بیماری‌های ارثی هم می‌توانند حتی با رژیم غذایی مناسب، سبب افزایش کلسترول شوند. به این شرایط هیپرکلسترولمی فامیلی گفته می‌شود.
پیشگیری و درمان انواع کلسترول و کاهش آن
اگر شما کلسترول بالایی داشته باشید، توصیه می‌شود رژیم غذایی خود را تغییر داده و میزان فعالیت بدنی خود را افزایش دهید. پس از مدت کوتاهی اگر کلسترول شما کاهش نیابد، به داروهای کاهنده چربی خون نیاز پیدا می‌کنید.
چه زمانی سطح کلسترول شما باید مورد آزمایش قرار گیرد؟
پزشک عمومی شما ممکن است توصیه کند در صورتی که شما مبتلا به بیماری قلبی عروقی, سکته یا سکته قلبی (TIA) یا بیماری عروق محیطی (PAD) هستید, دارای سابقه خانوادگی مبتلا به کلسترول, فشار خون بالا, دیابت, یا اگر در یک وضعیت هستید که می‌تواند سطح کلسترول شما افزایش یابد، شما را برای سنجش میزان کلسترول به آزمایشگاه بفرستد
کلسترول خون در واحدهایی به نام millimoles در هر لیتر خون اندازه‌گیری می‌شود و اغلب به طوراختصاصی mmol / L خوانده می‌شود.
به طور کلی و به عنوان یک دستورالعمل کلی باید گفت که بهینه سطوح کلسترول کلی عبارتند از:
- ۵ میلی مول بر لیتر و یا کمتر برای بزرگسالان سالم
- ۴ میلی مول بر لیتر و یا کمتر برای بزرگسالان قرار گرفته در معرض خطر
به طور کلی به عنوان یک دستورالعمل کلی سطوح LDL بهینه عبارت است از:
- ۳ میلی مول بر لیتر یا کمتر برای بزرگسالان سالم
- · ۲ میلی مول بر لیتر یا کمتر برای بزرگسالان در معرض خطر
سطح HDL ایده‌آل بالای ۱ میلی مول بر لیتر است. سطح پایین‌تر HDL می‌تواند ریسک بیماری قلبی شما را افزایش دهد.
نسبت کل کلسترول به HDL نیز ممکن است محاسبه شود. این همان سطح کلسترول شما است که بر سطح HDL شما تقسیم می‌شود. به طور کلی، این نسبت باید کمتر از چهار باشد چون نسبت بالاتر ریسک بیماری قلبی شما را افزایش می‌دهد.
با این حال، کلسترول یک عامل ریسک است و سطحی ایده آل یا بهینه آن، بستگی به این دارد که عوامل خطر دیگری مانند سیگار کشیدن و فشار خون بالا نیز وجود داشته باشند.
چگونه می‌توانم سطح کلسترول خود را پایین بیاورم؟
اولین قدم در کاهش کلسترول شما حفظ رژیم غذایی سالم و متعادل است. بسیار مهم است که در رژیم غذایی خود غذاهای چرب را کاهش دارید.
شما می‌توانید غذاهایی را جایگزین کنید که شامل چربی اشباع‌شده برای میوه‌ها، سبزیجات و غلات سبوس‌دار باشد. این کار هم چنین به جلوگیری از بازگشت کلسترول کمک می‌کند.
راه دیگر تغییر در سبک زندگی است مانند انجام ورزش منظم و ترک کردن سیگار (اگر شما سیگار می‌کشید) که می‌تواند باعث تغییر بزرگی در کاهش کلسترول شما ایجاد کند.
اگر این اقدامات نتوانستند کلسترول شما را کاهش دهد و شما همچنان ریسک بالای ابتلا به بیماری‌های قلبی را داشته باشید ، پزشک عمومی شما ممکن است یک داروی کاهش کلسترول مانند استاتین تجویز کند.
پزشک عمومی شما ریسک هر گونه عوارض جانبی استاتین را مد نظر قرار خواهد داد و فایده کاهش کلسترول شما باید از هر گونه ریسک مهم‌تر باشد.