فهرست مطالب
در این مطلب درباره علایم دقیق سنگ کلیه و این که انواع سنگ کلیه چه هستند و علائم آن ها چیست صحبت می کنیم. علائم خطرناک بودن سنگه کلیه و عوامل ایجاد آن را نیز بشناسید.
سنگ کلیه چیست؟
سنگ کلیه ذرات کوچک و سختی هستند که از نمک و مواد معدنی ساخته شده و در داخل گلیه ایجاد می‌شود. سنگ کلیه دلایل گوناگونی دارد و می‌تواند روی هر یک از بخش‌های دستگاه ادراری از کلیه‌ها تا مثانه اثر بگذارد که در عادی ترین حالت، ادرار غلیظ شده امکان کریستالی شدن و چسبیدن مواد معدنی به یکدیگر را فراهم می سازد. حرکت و عبور سنگ کلیه غالباً با درد همراه است. به طور معمول درد از ناحیه پهلو و یا کمر دقیقاً در زیر دنده ها شروع می‌شود و به سمت تحتانی شکم و یا لگن حرکت می‌کند، زمانیکه سنگ وارد مجاری ادراری می‌شود شدت درد تغییر می‌یابد. اما سنگ‌ها معمولا نمی‌توانند آسیبی وارد کنند اگر به موقع و زود تشخیص داده شوند. با توجه به موقعیت فرد ممکن است سنگ کلیه با داروهای مخصوص که پزشک تجویز می‌کند و نوشیدن مقدار زیادی آب بهبود یابد و دفع شود. در دیگر شرایط برای مثال، اگر سنگ در دستگاه ادراری مستقر شود با عفونت ادراری همراه می‌شود و در برخی مواقع نیاز به عمل جراحی برای خارج کردن سنگ وجود دارد.
علایم دقیق سنگ کلیه
سنگ کلیه ممکن است تا وقتی که در داخل کلیه حرکت نکند یا به میزنای (لوله‌ای که از مثانه به کلیه کشیده می‌شود) نرسد، نشانه یا علائمی نداشته باشد. با اینجا در چنین شرایطی که سنگ به وضعیت خطرناکی رسیده باشد بیمار نشانه‌هایی را تجربه می‌کند که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم.
بخوانید: درمان سنگ کلیه بزرگ: راه های طبیعی دفع سنگ کلیه بزرگ
درد شدید در پهلو و پشت زیر دنده
درد منتشرشونده به سمت تحتانی شکم و لگن
درد هنگام ادرار کردن
ادرار صورتی، قرمز یا قهوه‌ای
دردهای تیز و سوزن‌سوزن شدن در یک طرف کمر
ادرار ابری (کدر) یا بدبو
علایم دقیق سنگ کلیه: حالت تهوع و استفراغ
دفع ادرار مکرر
تب و لرز در صورت وجود عفونت
حجم کم ادرار
درد با توجه به حرکت سنگ افزایش یا تغییر می‌کند.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که نشانه یا علائمی داشتید که شما را نگران کرد فوری باید به پزشک مراجعه شود. به عنوان مثال زمانی که:
درد شدیدی را احساس می‌کنید که نمی‌توانید بنشینید.
دردی که با حالت تهوع و استفراغ همراه است.
دردی که با تب و لرز همراه است.
مشاهده خون در ادرار
مشکل دفع ادرار
این علائم می‌توانند خطرناک باشند و نیاز فوری به مراجعه به پزشک دارند.
علت ایجاد سنگ کلیه چیست؟
سنگ کلیه اغلب تعریف یا عوامل مشخصی ندارد زیرا چندین عامل وجود دارند که می‌توانند باعث ایجاد سنگ کلیه شوند.
سنگ کلیه وقتی شکل می گیرد که ادرار شما مواد کریستال تشکیل دهنده – مانند کلسیم، اگزالات و اسید اوریک – بیشتر از مایع در ادرار، که موجب رقیق شدن آن می شود، داشته باشد. شرایط پزشکی مانند بیماری کرون، عفونت های دستگاه ادراری، اسیدوز کبدی کلیوی، هیپرپاراتیروئیدیسم خطر ابتلا به کلیه را افزایش می دهند.
انواع سنگ کلیه
دانستن نوع سنگ کلیه می‌تواند به تعیین علت آن و نحوه کاهش خطرهای سنگ کلیه کمک بسیاری کند. زمانی که ناگهانی سنگی را دفع می‌کنید می‌توانید آن را جمع کنید و برای تجزیه و تحلیل به پزشک تحویل دهید تا نوع سنگ کلیه شما را تشخیص دهد. از جمله انوع مختلف سنگ کلیه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سنگ‌های کلسیم:
اکثر سنگ های کلیه سنگ های کلسیم هستند که معمولا به شکل اگزالات کلسیم هستند. Oxalat یک ماده طبیعی است که در غذا یافت می شود و روزانه توسط کبد شما ساخته می شود. بعضی از میوه ها و سبزیجات و همچنین آجیل و شکلات،دارای اگزالات بالا هستند.
عوامل تغذیه‌ای:
عوامل تغذیه ای، دوزهای بالا ویتامین D، جراحی بای پس روده و چندین بیماری متابولیکی باعث افزایش غلظت کلسیم یا اگزالات در ادرار می شود.
سنگ های کلسیم نیز ممکن است به شکل فسفات کلسیم رخ دهند. این نوع سنگ در شرایط متابولیک، مانند اسیدوز لوله ای کلیه، شایع است. همچنین ممکن است همراه با سردردهای خاص میگرن یا داروهای تشنج خاص مانند (Topamax) همراه باشد.
سنگ‌های Struvite:
این نوع سنگ‌ها در پاسخ به عفونت از جمله عفونت‌های ادراری تشکیل می‌شوند. این سنگ‌ها قادرند به سرعت رشد کنند و بزرگ شوند و علائم‌ها آنها معمولا خفیف است.
سنگ‌های اوریک اسید:
اگر فرد بدنش به اندازه کافی مایعات نداشته باشد این نوع سنگ تشکیل می‌شود. کسانی که رژیم غذایی با پروتئین بالا مصرف می‌کنند و برخی از عوامل ژنتیکی نیز خطر ابتلا به سنگ اوریک اسید را افزایش می‌دهند.
سنگ‌های سیستین:
این سنگ ها در افراد مبتلا به اختلال ارثی ایجاد می شود که باعث می شود کلیه ها، اکسیدهای خاصی از اسیدهای آمینه (سین سینیری) را دفع کنند.
از جمله عواملی که خطر ابتلا به سنگ کلیه را افرایش می‌دهند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سابقه این بیماری در خانواده
دهیدراته شدن بدن
رژیم غذایی خاص
چاق بودن
بیماری‌های گوارشی و جراحی