۱. تغییر شکل خال‌های پوستی

بیشتر افراد وقتی حرف از سرطان پوست می‌شود به دنبال خال‌های قهوه‌ای یا سیاه می‌گردند در حالی که هر نوع سرطان پوستی علائم و نشانه‌های متعدد خود را دارد. شایع‌ترین نوع سرطان پوست، سرطان سلول پایه‌ای است ( ضمناً سرطان پوست خودش شایع‌‌ترین نوع سرطان است) که سالانه فقط در آمریکا ۴.۳ میلیون نفر به آن مبتلا می‌شوند. نوع شایع بعدی سرطان سلول سنگفرشی است که آن‌هم سالانه یک‌میلیون نفر در آمریکا را مبتلا می‌کند. ملانوما نادرترین نوع سرطان پوست اما کشنده‌ترین آن‌ها است؛ از هر ۱۹ نفری که به ملانوما مبتلا می‌شود ۱ نفر می‌میرد. ( برای مقایسه، از هر ۳۰۰ نفری که به سرطان سلول پایه‌ای یا سلول سنگفرشی مبتلا می‌شود ۱ نفر می‌میرد.)

متخصصان می‌گویند نکته‌ی مهم تشخیص سرطان است. برخی از خال‌های ملانوما ممکن است درواقع هم رنگ پوست یا صورتی باشند. تشخیص این نوع ملانوما سخت است چون معمولاً ما فکر می‌کنیم این فقط یک جوش ساده و بی‌ضرر است. به همین دلیل که انجام معاینه‌های منظم پوست توسط متخصص پوست اهمیت دارد.

۲. خونریزی هنگام اصلاح صورت

اگر بعد از تیغ زدن صورت دچار خونریزی می‌شوید شاید دلیل آن بی‌دقتی شما در اصلاح نباشد. سرطان سلول پایه‌ای و سنگفرشی می‌توانند موجب خونریزی بعد از اصلاح یا دیگر اتفاقات جزئی باشند و گاهی هم بدون هیچ علتی شروع به خونریزی می‌کنند. خونریزی به این علت است که سرطان پوست موجب آسیب‌پذیری بیشتر پوست نسبت به پوست‌ها سالم و عادی می‌شود.

۳. سوابق خانوادگی

تقریباً از هر ده نفری که تشخیص سرطان پوست در موردشان داده شده، یکی‌شان عضوی از خانواده‌اش هم سابقه‌ی سرطان پوست داشته است. خانواده‌ی ملانومای بدخیم به خانواده‌هایی گفته می‌شود که ۲ نفر یا بیشتر از بستگان درجه‌ی یک آن مانند مادر، پدر، خواهر و برادر یا بچه‌ها به ملانوما مبتلا بوده باشند. عضویت در چنین خانواده‌ای احتمال ابتلا به ملانوما را تا ۵۰ درصد افزایش می‌دهد.

۴. جوشی که از بین نمی‌رود

سرطان سلول پایه‌ای ممکن است شبیه یک جوش صورتی، هم رنگ پوست یا مات باشد که از بین نمی‌رود یا در یک نقطه دوباره ایجاد می‌شود. جوش‌های معمولی خودشان در عرض ۲ تا ۳ هفته از بین می‌روند اما اگر جوشی بیش از این مدت باقی ماند باید توسط متخصص پوست معاینه شود.

۵. نوار سیاه روی ناخن

اگر متوجهِ یک نوار عمودی سیاه روی ناخن پا یا دستتان شدید شاید فکر کنید ناخنتان را به جایی زده‌اید و مسئله مهمی نیست اما دقیق‌تر نگاه کنید: اگر نوار سیاه سایه‌های متعدد قهوه‌ای یا سیاه داشت موجب نگرانی است. همچنین اگر پهنای نوار بیش از ۳ میلی‌متر بود موجب نگرانی است.

۶. یکی از خال‌هایتان با دیگر خال‌ها فرق دارد

یک خال قرمز یا قهوه‌ای روشن در میان دریایی از خال‌های سیاه، چیزی است که توجه متخصصان پوست را به خود جلب می‌کند. اساساً اگر شما دارای یک الگوی غالب در خال‌هایتان هستید و آ ن الگو توسط یک خال بزرگ‌تر یا سیاه‌تر به‌هم‌ریخته است ممکن است نشانه‌ی نگران‌کننده‌ای باشد. مثالی دیگر: شما دارای دو الگوی خال‌های سیاه و خال‌های کوچک در پشت خود هستید اما یک خال کوچک‌تر یا روشن به وجود آمده است. تنها راهی که می‌توان تشخیص داد که این واقعاً سرطان پوست هست یا نه این است که توسط متخصص پوست معاینه شود.

۷. پووا درمانی ( درمان با اشعه‌ی ماوراء بنفش)

درمان با اشعه‌ی ماوراء بنفش نوعی درمان با استفاده از امواج ماوراء بنفش است برای بیماری‌های شدید پوستی مانند پسوریازیس و اگزما (درماتیت) به کار می‌رود. محققان دانشگاه هاروارد متوجه شدند تا ۱۵ سال بعد از اولین درمان به روش پووا احتمال ابتلا به ملانوما افزایش پیدا می‌‌کند. در واقع بیمارانی که ۲۵۰ بار یا بیشتر این درمان را دریافت کرده‌اند ۵ برابر بیش‌تر از دیگران در معرض ابتلا به سرطان پوست هستند.

۸. ابتلا به ویروس HPV

برخی از انواع ویروس پاپیلوم انسانی که بر اندام‌های تناسلی و مقعد اثر می‌گذارد خطر ابتلا به سرطان‌های پوست غیر ملانوما را افزایش می‌دهد. بر اساس یک پژوهش‌ آمریکایی شرکت‌کنندگانی که آنتی‌بادی‌های ضد HPV در بدنشان وجود داشت بیشتر در معرض ابتلا به سرطان‌های پوست غیر ملانوما بودند.

۹. ضعف دستگاه ایمنی بدن

افرادی که دستگاه ایمنی بدنشان بر اثر بیماری یا برخی از انواع درمان ضعیف شده بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پوست هستند. مثلاً بیماران مبتلا به اچ آی وی/ایدز و سرطان خون بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پوست هستند. بیمارانی که تحت شیمی‌درمانی یا دیگر درمان‌های ضعیف‌کننده‌ی دستگاه ایمنی بدن هستند هم در معرض ابتلا هستند.

۱۰. داشتن ژن XP

گزرودرما پیگمنتوزوم (XP) یک اختلال مادرزادی نادر است. طبق آمار کتابخانه‌ی ملی پزشکی، تخمین زده می‌شود از هر یک میلیون نفر در آمریکا و اروپا یک نفر به این اختلال مبتلا باشند. افرادی که به این اختلال مبتلا هستند حساسیت شدیدی به اشعه‌‌ی ماوراء بنفش خورشید دارند؛ این اختلال توانایی سلول‌های پوست برای بازسازی آسیب‌ها به DNA را کاهش می‌دهد. طبق اظهار نظر انجمن سرطان آمریکا افراد مبتلا به این اختلال شانس بالایی برای ابتلا به انواع سرطان پوست دارند به ویژه وقتی جوان هستند و در نواحی که بیشتر در معرض آفتاب هستند و چشم‌ها خود را نشان می‌دهد.

۱۱. سروکار داشتن با مواد شیمیایی صنعتی

طبق پژوهش‌های صورت گرفته افرادی که در مزارع کشاورزی ( با مصرف کود شیمیایی)، در صنایع آهن و فولاد یا معادن زغال‌سنگ و آلومینیوم کار می‌کنند بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پوست هستند. علاوه بر این‌ها کسانی که با مواد سرطان‌زای صنعتی مانند آرسنیک ( که در علف‌کش‌ها به کار می‌رود) و هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای که در پارافین خام، روغن قطران، دوده‌ی دودکش، آسفالت، نفت شیل، قطران و حتی دود ناشی از احتراق ناقص موتورهای دیزلی به کار می‌رود، سروکار داشته باشند هم احتمال ابتلایشان به سرطان پوست بیشتر می‌شود.

۱۲. سابقه‌ی ابتلا به سرطان پوست

از بین بردن سرطان پوست به این معنی نیست که برای همیشه از شرش خلاص شده‌اید بلکه اتفاقاً باید بیشتر مراقب خود باشید. بازکشت سرطان سنگفرشی نسبتاً شایع است به خصوص در نواحی گوش‌ها، بینی و لب‌ها و معمولاً در دو سال اول بعد از جراحی رخ می‌دهد.

هشیار بمانید

متخصصان پوست توصیه می‌کنند ماهی یک بار یک خودارزیابی از پوست خود و خال‌ها و هرگونه‌ پدیده‌ی غیرعادی در پوست خود داشته باشد تا بتوانید هر چه سریع‌تر مشکل را تشخیص دهید. خال‌ها و لکه‌هایی که تغییر رنگ و شکل و اندازه می‌دهند یا اگر درد، خارش یا خونریزی در آن نواحی حس کردید باید آن را جدی بگیرید. بااینکه سرطان پوست شایع‌ترین نوع سرطان در آمریکا است اما اگر زود تشخیص داده شود معمولاً قابل‌درمان است.

منبع: rd