برفک دهان چیست؟
برفک دهان یک عفونت قارچی دهان است که مسری نیست و می‌تواند درمان شود. شرایطی که قارچ کاندیدا در مخاط دهان رشد می‌کند. قارچ کاندیدا یک عضو طبیعی در دهان است، که بعضی اوقات بیش از اندازه رشد می‌کند و نشانه‌هایی بروز می‌دهد.
برفک دهان می‌تواند موجب فساد دندان‌ها شودو معمولا روی زبان یا گونه‌ها ایجاد می‌شود. زخم‌ها ممکن است دردناک باشند و پس از خاراندن خون بیایند. بعضی اوقات این قارچ‌ها ممکن است به کام، لوزه‌ها یا حتی گلو گسترش یابد.
اگرچه این پرزها ممکن است هر شخصی را تحت تأثیر قرار دهند، ولی بیشتر در میان جوان‌ترها و کسانی رخ می‌دهد که پروتز دندان دارد، از کورتیکواستروئید استنشاقی استفاده می‌کنند یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند. اگر از سلامت خوبی برخوردار هستید، برفک دهانی یک مشکل کوچک است، ولی اگر سیستم ایمنی بدن‌تان ضعیف شده باشد، نشانه‌های عفونت‌های قارچی ممکن است شدیدتر باشند و کنترل آن دشوارتر شود.
دلایل رایج برفک دهانی
در واقع برفک دهان زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی به واسطه‌ی بیماری یا استفاده از داروهایی مانند پردنیزون تضعیف شده باشد، یا حتی زمانی‌که آنتی بیوتیک‌ها ممکن است در تراز طبیعی میکرو ارگانیسم‌ها در بدن مداخله کند.
اساسا، سیستم ایمنی نه تنها دارای عملکرد پیشگیری از ارگانیسم‌های مضر مانند ویروس‌ها، باکتری‌ها و قارچ‌ها است بلکه به حفظ تعادل میان باکتري‌های “خوب” و “بد” نیز که معمولا در بدن انسان زندگی می‌کنند نیز کمک می‌کند. زمانی‌که این سیستم ایمنی به خوبی کار نکند، ممکن است عفونت قارچی دهانی ایجاد شود. دلایل گسترده‌ای برای برفک دهان وجود دارد.
۱. سرطان
۲. دیابت
۳. مصرف آنتی بیوتیک‌ها
۴. مصرف کورتیکواستروئیدها
۵. بهداشت نامناسب دهان و دندان
وقتی پای افراد بزرگسال در میان باشد، مسواک نزدن پس از غذا خوردن، یا شیرینی خوردن، و غذاخوردن در شب نیز ممکن است محیط مطلوبی را برای گسترش بیماری‌ها و ابتلا به قارچ فراهم کند.
– مخمر واژینال: عفونت مخمر واژینال به‌واسطه‌ی همان قارچی ایجاد می‌شود که برفک دهان را ایجاد می‌کند. اگرجع عفونت قارچی خطرناک نیست، ولی اگر باردار هستید ممکن است برای کودک متولد شده ایجاد عفونت قارچی کند. در نتیجه، نوزدان نیز ممکن است به برفک دهان مبتلا شوند.
– HIV/Aids: کودکان مبتلا به عفونت HIV دارای مقاومت کمی هستند و درصد بالاتری از احتمال ابتلا به برفک دهان دارند. ویروس‌هایی که موجب بیماری ایدز می‌شوند غالبا به سلول‌های سیستم ایمنی آسیب می‌رسانند یا آن‌ها را تخریب می‌کنند و مبتلا شدن به عفونت برای بدن ساده‌تر می‌شود و بدن نمی‌تواند با آن مقابله کند. عفونت‌های قارچی دهانی تکرار شونده ممکن است اولین نشانه‌ی عفونت HIV باشند.
در واقع هر شخصی ممکن است به برفک دهان مبتلا شود. عوامل خطر بالقوه‌ای که به بیماری منجر می‌شوند عبارتند از: سیگار کشیدن، ازستفاده از دندان مصنوعی، و خشکی دهان.
نشانه‌های برفک دهان
ممکن است در ابتدا برفک دهان هیچ نشانه قابل توجهی نداشته باشد. نشانه‌ها و علائم برفک دهان به‌صورت ناگهانی رشد می‌کنند، ولی ممکن است برای مدت زمان طولانی باقی بمانند و موارد ذیل را شامل شوند.
– لکه‌های سفید: ممکن است زخم‌ها و لکه‌های سفید روز زبان نوزاد شبیه به باقیمانده شیر در سطح زبان دیده شوند. در ابتدا، این لکه‌های سفید کوچک هستند و تنها روی زبان شکل می‌گیرند، ولی سپس به تمام سطح زبان و درون گونه‌ها گسترش می‌یابند.
این زخم‌ها ممکن است برای نوزادتان ایجاد درد گند و به کم اشتهایی او منجر شود. که موارد نادر رخ می‌دهد ولی دیگر نوزادان هیچ احساس ناراحتی نخواهند داشت.
– اگر سابیده شوند احتمال خونریزی وجود دارد.
– کناره زبان ترک می‌خورد
– در موارد شدید، ممکن است به مری گسترش یابند و کاندیدای مری ایجاد کند. در صورت بروز چنین موردی، بلع دشوار خواهد شد یا احساس می‌کنید غذایی که می‌خورید در گلوی‌تان گیر می‌کند. از این بدتر این‌که، ممکن است موجب ذات الریه، و قارچ ریه شود، به معده گسترش یابد و به اسهال بیانجامد، که بسیار خطرناک است. وقتی این پرزها بلند می‌شوند، مخاط دهان قرمز و دردناک می‌شود و غذاخوردن بسیار دشوار می‌شود.
– برای نوزادان زیر ۱ سال، معمولا نشانه‌های در چند هفته اول بروز می‌کنند. علاوه بر لکه‌های سفیدی که در دهان ایجاد می‌شوند، ممکن است کودک در مکیدن نیز مشکل داشته باشد و برانگیخته شود. کودکان همچنین می‌توانند در زمان تغذیه با شیر مادر، بیماری‌ها را به مادران‌شان نیز منتقل کنند.
– زنان شیرده مبتلا به عفونت کاندیدا ممکن است نشانه‌هایی مانند نوک سینه قرمز و غیرطبیعی، پوست قرمز، و درد در نوک سینه، و غیره داشته باشند.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر با مشکلات ذیل دست و پنجه نرم می کنید، باید بلافاصله برای دریافت اقدامات پزشکی اقدام کنید.
– احساس می کنید دارویی که مصرف کرده‌اید موجب بروز بیماری برفک دهان شده است.
– اگر احساس می‌کنید لکه‌های سفید دردناکی درون دهان‌تان ایجاد می‌شود.
درمان‌های خانگی برفک دهان در کودکان و بزرگسالان
۱. گیاه استویا یا شیرین برگ
شیرین برگ سرشار از ویتامین ها، نمک‌های معدنی، کلسیم و دیگر مواد مغذی است که برای سلامت ما بسیار خوب است. مدت‌ها است که به‌عنوان جایگزینی برای پروتئین حیوانی برای جلوگیری از اختلالات متابولیسم کلسیم استفاده می‌شود که به پوکی استخوان و سنگ کلیه می‌انجامند. این نوع از سبزیجات برای کاهش وزن، و بیماران مبتلا به قند خون نیز توصیه می‌شود.
– ۱۵ گرم شیرین برگ آماده کنید
– آن‌ها را کاملا بشویید
– سپس با آب جوشیده سرد مجددا بشویید
– با مقداری آب گرم بکوبید تا یک خمیر به دست بیاید
– یک توپ پنبه‌ای را در این خمیر بخیسانید و سپس روی زبان‌تان بگذارید
– مراقب باشید به آرامی کار پاکسازی را انجام دهید
– این فرآیند را ۴-۵ روز از هفته تکرار کنید تا درمان شود
۲. عسل
عسل یک شیرین کننده و نگهداره‌ی عالی است و برای سلامتی مفید است. میزان قند طبیعی موجود در عسل یک ضد عفونی کننده است که به جلوگیری از عفونی شدن زخم‌ها و کمک می‌کند.
– دستان‌تان را با آب و صابون تمیز بشویید.
– دور انگشت اشاره‌تان یک تکه گاز استریل ببندید.
– انگشت تمیزتان را در عسل فرو کنید.
– به آرامی زبان را تمیز کنید.
– پس از تمیز کردن زبان با عسل، زبان‌تان را با آب تمیز بشویید.
هشدار:
این روش ممکن است در کودکان ایجاد درد کند زیرا نقاط سفید قدیمی به مخاط چسبیده‌اند. پس از تمیز کردن زبان، ممکن است کودک از گرفتن سینه مادر بترسد. بنابراین، نباید از این روش برای کودکان زیر ۲ سال استفاده کرد.
نکته بعد این است که عسل حاوی حجم زیادی از سموم بوتولینوم است که می‌تواند بر اعصاب اثر بگذارد، فرد را فلج کند یا حتی موجب مرگ شود. این سم به‌خاطر روش بد نگهداری عسل یا بی کیفیت بودن عسل رخ می‌دهد. نوزادان زیر ۱ سال (به‌ویژه زیر ۶ ماه) در خطر مسمومیت با این سم هستند چرا که سیستم گوارش آن‌ها رشد نکرده است.
۳. چای سبز
چای سبز یک گیاه درمانی است که مزایای سلامتی بسیاری دارد. به لطف مواد خوبی که در آن وجود دارد، می‌تواند بیماری برفک دهان را از بین برود.
– برگ‌های سبز را بشویید
– ۱۰-۱۵ برگ تمشک را در ۵-۸ فنجان آب قرار دهید.
– اجازه دهید بجوشد، ولی برای این‌که مواد مغذی آن از بین نرود زیاد آن را حرارت ندهید.
– مقداری نمک به آن اضافه کنید.
– اجازه دهید در دمای اتاق خنک شود.
– از یک دستمال حوله‌ای استفاده کنید و دهان و زبان را با این مخلوط تمیز کنید.
۴. آب نمک دریا
نمک تصفیه نشده دریا حاوی ۸۲ میکرو مواد مغذی ضروری برای بدن انسان است، از جمله: سدیوم، باریوم، کوبالت، سلنیوم، تیتانیوم، روی و کرومیوم، که همه آن‌ها به سم‌زدایی کمک می‌کنند.
– ۱ قاشق چایخوری نمک دریا را در آب گرم بریزید
– به مدت ۲ دقیقه هم بزنید تا کاملا حل شود
– از یک پد پنبه‌ای برای جذب آب نمک استفاده کنید
– زبان‌تان را به آرامی از داخل به بیرون پاک کنید
۵. ماست بدون قند
ماست حاوی اسید لاکتیک است، از نفوذ باکتری‌های مضر جلوگیری می‌کند و بازدارنده فعالیت‌های آن‌ها است، و برای محافظت از پوست، یک مانع محافظتی می‌سازد. باکتری‌های مخمر ترش در خوراکي‌ها همچنین می‌تواند آنتی بیوتیک طبیعی آزاد کند، و به فرآيند التیام زخم‌های پوست کم می‌کند و پوست جدید می‌سازد.
این روش را می‌تواند برای کودکان و بزرگسالان به کار برد و می‌تواند عفونت دهان را در مدت ۲ روز درمان کند. باکتری‌های مفید موجود در ماست به سرعت به از بین بردن قارچ‌های کاندیدا می‌پردازد. بااین‌حال، باید دقت داشته باشید که در مدت درمان، نباید از ماست قندی استفاده کنید.
– ماست را به آرامی میل کنید، و به مدت حداقل ۳۰ ثانیه در دهان‌تان نگه دارید.
– دهان‌تان را با آب گرم بشویید.
– این فرآيند را دو تا سه مرتبه در روز انجام دهید تا زمانی‌که عفونت‌ها از بین بروند.
یک روش دیگر این است که ۲-۳ فنجان ماست بدون قند در روز مصرف کنید.
۶. سیر
سیر می‌تواند از بیماری‌ها جلوگیری کند و بسیاری از آن‌ها را درمان کند. ترکیب سیر حاوی مواد فعال سولفوریک است.
– یک حبه سیر تازه را پوست بکنید
– کاملا بشویید
– اجازه دهید به مدت ۳ دقیقه خشک شود
– در دهان‌تان بگذارید و بجوید
۷. روغن اسطوخودوس
این گیاه حاوی عناصر شیمیایی است که تأثیر زیادی بر سلامتی، پوست، مو دارد. این گیاه می‌تواند به عفونت‌ها مقابله کند، و به کاهش برفک در بزرگسالان کمک کند.
– ۲-۳ قطره روغن اسطوخودوس را در آب گرم بریزید و غرغره کنید
– این فرآیند را ۳-۴ مرتبه در روز تکرار کنید.
۸. سرکه سیب
سرکه سیب برای درمان بسیاری از مشکلات سلامتی مفید است. ویتامین‌های زیادی مانند A، B1، B2، B6، C و E و باکتری‌های زیادی در آن وجود دارد که به تقویت سیستم ایمنی کمک مي‌کند و عوامل آنتی باکتریایی دارد که به درمان زخم‌های دهان و اجتناب از پخش شدن آن‌ها کمک می‌کند.
– ۴ قاشق چایخوری سرکه سیب را با ۱ قاشق چایخوری نمک مخلوط کنید
– از این مخلوط برای شستن دهان استفاده کنید
– این کار را ۴-۷ مرتبه در روز تکرار کنید.
۹. روغن نارگیل
از آن‌جایی‌که روغن نارگیل بسیار آنتی باکتریال، و ضد قارچ است، می‌تواند برای درمان باکتری کاندیدا مورد استفاده قرار بگیرد.
– روغن نارگیل را مستقیما به ناحیه مبتلا بزنید.
– روغن را به مدت ۳۰ دقیقه در دهان نگه دارید.
– دهان‌تان را با آب گرم بشویید.
– این فرآیند را ۳ مرتبه در روز تکرار کنید.
۱۰. پیاز
پیاز دارای خواص ضدمیکروبی و ضدقارچی است.
– دو مرتبه در روز پیاز خام با غذای‌تان بخورید
– همچنین می‌توانید به سالادتان اضافه کنید
۱۱. جلبک دریایی
جلبک دریایی یک خوراکی طبیعی است که حاوی مواد مغذی مهم و ضروری برای انسان است. همچنین برای درمان برفک دهان نیز مفید است.
۱۲. آلوئه ورا
آلوئه ورا pH را کاهش می‌دهد و محیط نامناسبی را برای کاندیدا فراهم می‌کند. به سم‌زدایی کبد کمک مي‌کند، زیرا محصولات جانبی کاندیدا را از بین می‌برد.
– پوست این گیاه را بگیرید و ژل درون ان را بیرون بیاورید
– این ژل را به مدت ۳۰ دقیقه در آب نمک بگذارید، سپس کاملا آب‌کشی کنید تا از چسبناکی آن کاسته شود.
– آن را خرد کنید
– آب و شکر اضافه کنید و بجوشانید
– چند مرتبه هم بزنید و زیر آن را خاموش کنید
– مقداری یخ در لیوان بریزید و از این نوشیدنی لذت ببرید.
۱۳. گردو
گرو سرشار از آنتی اکسیدان است که برای مقابله با سرطان فوق‌العاده است. همچنین به تقویت سیستم ایمنی بدن نیز می‌پردازد.
گردو در درمان عفونت کاندیدا موفق‌تر از دیگر داروهای ضدویروسی بوده است.
۱۴. عادت‌های خوراکی
اجازه ندهید کودکان در غروب یا شب، شیرینی، اسنک و نوشابه مصرف کنند تا از رشد قارچ جلوگیری شود. تلاش کنید میزان قند و مخمرهای موجود در خوراکی‌هایی که می‌خورید را محدود کنید چرا که گسترش کاندیدا را تشدید می‌کنند.
وقتی کودکان به برفک دهان مبتلا می‌شوند باید از میوه‌های سرد، مانند گلابی، هندوانه، موز، انبه و غیره استفاده کنید و اجازه ندهید از خوراکی‌های طبع گرم استفاده کنند زیرا موجب ایجاد ناراحتی می‌شود.
۱۵. تغییر عادت‌ها
بترین روش برای پیشگیری از برفک دهان این است که سلامت عمومی‌مان را حفظ کنیم.همیشه پیشگیری بهتر از درمان است.
– اسباب‌بازی‌ها و وسایل کودک‌تان را هر روز با آب گرم و صابون بشویید. کاملا بشویید و زیر نور آفتاب خشک کنید. در صورتی که کودک‌تان از پستانک یا شیشه شیر استفاده می‌کند، هر روز آن را با آب و سرکه بشویید و خشک کنید تا از رشد قارچ جلوگیری شود.
– به صورت منظم به دندانپزشک مراجعه کنید به ویژه اگر دیابت دارید یا از پروتز استفاده می‌کنید. از توصیه‌های دندانپزشک‌تان پیروی کنید. اگر از پروتز استفاده می‌کنید باید هر شب آن‌ها را تمیز کنید.
– حداقل دو مرتبه در روز مسواک بزنید و حداقل یک مرتبه نخ دندان بکشید.
– اگر به تجویز پزشک، از داروهای کورتیکواستروئید استفاده می‌کنید، به یاد داشته باشید که دهان‌تان را با آب بشویید یا پس از مصرف دارو دندان‌های‌تان را مسواک کنید.
– سیگار نکشید
– اگر کودک شما در سن بلوغ است، باید از غذاهای نرم و آبکی استفاده کنید تا دهان کودک نسوزد.
منبع: trueremedies
